Wyświetlanie 24 rezultat(ów)
Manufaktura 2025/2026 nr 63, grudzień 2025

Zamek Dunajec w Niedzicy

Na ziemiach polskich zachowało się wiele zamków pamiętających średniowiecze. Najlepszą rozpoznawalnością cieszą się te, które odegrały w historii Polski ważną rolę. Turyści cenią sobie Wawel, zamek królewski. Odwiedzając niektóre twierdze pamiętajmy, że zbudowano je w obrębie państw, które już nie istnieją, ale znalazły się w granicach dzisiejszej Polski, np. zamek krzyżacki w Malborku. Ciekawym zamczyskiem …

Manufaktura 2025/2026 nr 63, grudzień 2025

Smutny i niezasłużony los Edwarda hrabiego Raczyńskiego

Jeśli mówimy o rodzie Raczyńskich, bardzo wpływowej w Poznaniu i całej Wielkopolsce, często nie znamy tragicznych epizodów z życia jej członków. Zainteresował mnie Edward hrabia Raczyński (1786-1845). Poznajmy życiową drogę tego zasłużonego dla naszej kultury mecenasa. Urodził się on 2 kwietnia 1786 r. w Poznaniu. Dzieciństwo spędził w swoim majątku w Rogalinie. Pałac, który możemy …

Manufaktura 2025/2026 nr 63, grudzień 2025

Spacer po Bydgoszczy – kamienica Meinhardta

Jesteśmy na głównej arterii bydgoskiego Śródmieścia: ulicy Gdańskiej 27. Stajemy przed dziełem niemieckiego architekta Alfreda Schleusenera, która pierwotnie była własnością Carla Meinhardta.  Jej renowacja poszła dalej, niż tylko odnowienie fasady. Widzimy to od pierwszego zamieszczonego tu kadru. Nagle wchodzimy w nieomal bajeczny świat secesji! Freski w tym duchu po prostu zachwycają! Nie myślałem, że wolno wejść i zwiedzić wnętrze …

Manufaktura 2025/2026 nr 62, czerwiec 2025

Jan Matejko – życie i twórczość malarza, który stworzył polską wizję historii 

Jan Alojzy Matejko (1838–1893) – malarz narodowej pamięci Jan Alojzy Matejko to postać, która wywarła olbrzymi wpływ na kształtowanie polskiej tożsamości narodowej. Jego obrazy, pełne dramatyzmu i głębi historycznej, są nie tylko dziełami sztuki, ale też lekcjami historii. W czasach zaborów były symbolem oporu, a dziś – nieodłącznym elementem kultury narodowej. Jego życie i twórczość …

Manufaktura 2025/2026 nr 62, czerwiec 2025

Narodziny nadziei – Konstytucja 3 Maja i jej dziedzictwo

3 maja 1791 roku na sali sejmowej Zamku Królewskiego w Warszawie wydarzyło się coś, co na zawsze zapisało się złotymi zgłoskami w historii Polski. Uchwalenie Konstytucji 3 Maja było nie tylko próbą ocalenia Rzeczypospolitej przed upadkiem, lecz także jednym z najnowocześniejszych aktów prawnych w ówczesnej Europie. W burzliwym XVIII wieku, w epoce rozbiorów, dokument ten …

Manufaktura 2025/2026 nr 62, czerwiec 2025

ZOO, które ratowało: historia rodziny Żabińskich

W czasie II wojny światowej cała Warszawa znalazła się pod okupacją niemiecką. Na terenie miasta znajdował się ogród zoologiczny, którego dyrektorem był Jan Żabiński. W trakcie jej trwania Żabiński wraz z żoną współpracowali z polskim podziemiem.  20-lecie międzywojenne  Żabiński miał w planach studia zoologiczne w Belgii, lecz wybuch I wojny światowej mu to uniemożliwił. Po …

Manufaktura 2025/2026 nr 62, czerwiec 2025

Między zabobonem a odkryciem: medycyna renesansu bez upiększeń

W poprzednim artykule poruszyłam temat średniowiecznej medycyny – pełnej modlitw, upustów krwi, talizmanów i leczniczych mikstur ze składników, które dziś trafiłyby co najwyżej do laboratorium kryminalnego. Renesans – z całym swoim kultem rozumu, powrotem do antyku i zachwytem nad ludzkim ciałem – zapowiadał radykalną zmianę. Ale czy rzeczywiście tak było? Czy lekarze porzucili gusła na …

https://th.bing.com/th/id/R.65a96307e0df197da55c25ca882c5e83?rik=Nk%2fSPkcjd%2fns%2fA&pid=ImgRaw&r=0
Manufaktura 2025/2026 nr 62, czerwiec 2025

Diné – lud Nawaho i historia rdzennych mieszkańców Ameryki Północnej

Kiedy mówimy o historii Ameryki Północnej, zbyt często zaczynamy opowieść od Krzysztofa Kolumba lub kolonistów z Jamestown. Tymczasem kontynent ten przez tysiące lat zamieszkiwały zaawansowane, zróżnicowane kultury rdzennych ludów. Jednym z największych i najciekawszych narodów tubylczych są Nawahowie (Diné), których dzieje to historia nie tylko duchowości i przetrwania, ale też dramatycznych wędrówek, niezwykłej sztuki i …

Manufaktura 2024/2025 nr 61, maj 2025

Jasnogórski opór: rzeczywistość a literacka wizja Sienkiewicza

Obrona Jasnej Góry stało się symbolem oporu militarnego oraz duchowego narodu polskiego podczas próby opanowania basenu Morza Bałtyckiego przez Szwedów zwanym potopem szwedzkim. Miał on miejsce w latach 1655-1660. Obraz oblężenia uwiecznił Henryk Sienkiewicz w powieści pt.: „Potop”, wprowadzając jednak w tło historyczne pewne zmiany.   Oblężenie Jasnej Góry w 1655 r. było jednym z najważniejszych …

https://tse2.mm.bing.net/th/id/OIP.tmtCZ_Q2M5mjSGwLYgpSIAHaEN?cb=iwp2&rs=1&pid=ImgDetMain
Manufaktura 2024/2025 nr 61, maj 2025

Aborygeni – tragiczna historia rdzennych mieszkańców Australii

Najstarsza ciągłość kulturowa na świecie Kiedy w Europie powstawały pierwsze cywilizacje, w Australii od dziesiątek tysięcy lat żyli ludzie, którzy utrzymywali wyjątkową, złożoną kulturę – bez pisma, ale z bogatym systemem wierzeń, sztuki, prawa i pamięci. Aborygeni, ponieważ o nich jest mowa, pojawili się na kontynencie australijskim co najmniej 65 tysięcy lat temu – według niektórych …