Konstytucja jako ustawa zasadnicza stanowi najwyższe prawo w państwie. Wszystkie ustawy, czy postanowienia władz muszą być zgodne z jej zapiskami. Tak więc to ona stanowi najwyższą kontrolę nad wszelkimi poczynaniami organów władzy.
Pierwszą ustawę zasadniczą w Polsce stanowiła Konstytucja 3 maja uchwalona 3 maja 1791 r. W kontekście ówcześnie panujących warunków politycznych jej głównym założeniem było zagwarantowanie Rzeczypospolitej większej wolności oraz równości politycznej i ustanowienie monarchii konstytucyjnej. Była ona więc swoistym wyrazem walki o państwo i jego niepodległość. Pracę nad drugą ustawą zasadniczą miały miejsce już w okresie odrodzonego państwa, 21 marca 1921 r. uchwalono konstytucję marcową. Zaraz po wyznaczeniu granic priorytetem dopiero co kształtującego się państwa było ustalenie panującego w nim prawa i ustroju. Ustanawiała ona ustrój polityczny wzorowany na francuskiej III Republice. Ustawa z 1791 roku była jednym z fundamentów polskiej tradycji republikańskiej, a konstytucja marcowa stanowiła tego wyraz.
Konstytucja z kwietnia 1935 roku znacznie różniła się od dwóch poprzednich. Sama sytuacja polityczna Polski w tym okresie wiele nam mówi na jej temat. W wyniku zamachu stanu przeprowadzonego przez Józefa Piłsudskiego i grono przychylnych mu ludzi, czyli piłsudczyków, od 1926 roku rządy sprawowała tzw. Sanacja (łac. uzdrowienie). Jej działacze twierdzili, że przeprowadzają rewolucję moralną, która ma uzdrowić Polskę, a sam Piłsudski mówił: ,,Staję do walki tak, jak i poprzednio, z głównym złem państwa: panowaniem rozwydrzonych partii i stronnictw nad Polską, zapominaniem o imponderabiliach, a pamiętaniem tylko o groszu i korzyści„.
Po przejęciu władzy przez Piłsudskiego obowiązywała jeszcze konstytucja marcowa niemniej jednak wszystkie instytucje państwowe, czy organy władzy, były ściśle kontrolowane przez piłsudczyków. Sam fakt powstania BBWR, czyli Bezpartyjnego Bloku Współpracy z Rządem, pod przewodnictwem Walerego Sławka, który był bliski Piłsudskiemu, ukazuje nam, jak bardzo istotne były wpływy marszałka. Do roku 1935 piłsudczycy obchodzili obowiązującą konstytucję i starali się zachować pozory demokratycznego państwa (często i tak działając wbrew ustawie zasadniczej). Sytuacja zmieniła się 23 kwietnia 1935 roku, kiedy to kontrolowany przez sanację sejm przyjął nową ustawę zasadniczą, zwaną konstytucją kwietniową.
Nadała ona prezydentowi Rzeczypospolitej Polskiej niezwykle silną pozycję, czyniąc go kluczową postacią w systemie politycznym. Prezydent zyskał szerokie uprawnienia zarówno w zakresie władzy wykonawczej, jak i ustawodawczej, co odzwierciedlało autorytarny charakter ustroju zaprojektowanego przez sanację po zamachu majowym Józefa Piłsudskiego.
Prezydent był najwyższym przedstawicielem władzy wykonawczej. Mianował i odwoływał premiera oraz ministrów, nie potrzebując zgody Sejmu. Kierował polityką zagraniczną, posiadał prawo mianowania i odwoływania ambasadorów, a także dowodził siłami zbrojnymi, mając prawo decydowania o wojnie i pokoju.
W zakresie władzy ustawodawczej miał duży wpływ na proces legislacyjny. Mógł rozwiązać Sejm i Senat przed zakończeniem ich kadencji, zwoływał sesje parlamentu oraz zatwierdzał ustawy. Posiadał prawo wydawania dekretów z mocą ustawy w czasie, gdy parlament nie obradował.
Według konstytucji kwietniowej Prezydent był odpowiedzialny przed „Bogiem i historią” – nie ponosił więc odpowiedzialności politycznej za swoje decyzje, co oznaczało, że był praktycznie nieusuwalny. Jego odpowiedzialność konstytucyjna była ograniczona i mogła być uruchomiona jedynie w przypadku zdrady stanu, a procedura usunięcia prezydenta była skomplikowana.
Konstytucja kwietniowa wprowadziła model silnej prezydentury, który znacząco ograniczył rolę parlamentu, zmieniając Polskę w państwo autorytarne, gdzie prezydent miał niemal nieograniczoną władzę.
W ówczesnym czasie był nim Ignacy Mościcki, który w jednym z wywiadów sam nazwał siebie najstarszym piłsudczykiem.
Warto również nakreślić, że mimo tego, iż sam Józef Piłsudski nigdy nie objął funkcji prezydenta, to on ,,pociągał za sznurki” i decydował o najważniejszych kwestiach. W tym momencie powinniśmy zadać sobie pytanie, skoro Piłsudski oficjalnie nie był głową państwa, to jak nim kierował? Odpowiedź jest zasadniczo prosta: kierował ludźmi, których najpierw sam wybierał. Praktycznie każdą najważniejszą funkcję sprawował piłsudczyk. Tak ukształtowany aparat władzy pozwalał na wejście w życie autorytaryzmu sprawiającego pozory demokracji.
Sposób, w jaki konstytucja kwietniowa powstała i zaczęła obowiązywać oraz jej treść, owiane są poczuciem sprzeczności, a wręcz ironii. Pomijając fakt ile i co dla państwa polskiego zrobił Piłsudski, możemy jednoznacznie stwierdzić, że okres od 1926 do 1935 roku z pewnością nie miał demokratycznego charakteru, a sama konstytucja kwietniowa była ustawą pozbawioną wszelkich fundamentów polskiej tradycji republikańskiej.
