Manufaktura 2023/2024 nr 53, maj/czerwiec 2024

Cywilizacje prekolumbijskie

W późnośredniowiecznej Europie ludzie nie wiedzieli o kontynentach znajdujących się kilkaset tysięcy mil na zachód. Dopiero w 1492 r., gdy Krzysztof Kolumb wyruszył w podróż, by dopłynąć do Azji, odkrył tzw ”Nowy Świat”. Włoski żeglarz przekonany, że przypłynął na tereny Indii, nazwał mieszkańców tamtejszych ziem Indianami.

Okazuje się, że napotkanymi Indianami, szczególnie w dżunglach Ameryki Środkowej i Południowej, były plemiona o niskim stopniu rozwoju, żyjące z łowów. Aczkolwiek, czy na pewno nie było tam bardziej rozwiniętych cywilizacji?

Europejczycy doszukujący się odpowiedzi na powyższe pytanie, na terenach Ameryki Środkowej i Południowej znaleźli wiele państw, które w wielu aspektach są łudząco podobne do znanych. Plemiona odnalezione przez Europejczyków nazwano cywilizacjami prekolumbijskimi.

(zdjęcie)

Wyróżniamy trzy główne nacje, zamieszkujące tereny “Nowego Świata”.

MAJOWIE

Państwo znajdowało się na terenie dzisiejszego Meksyku, Gwatemali, Belize i Hondurasu. Jest uważane za jedną z najbardziej znanych nam cywilizacji Nowego Świata. Potomkowie Olmeków wybudowali majestatyczne miasta np. Tikal, Palenque oraz Chichen Itza.

DSC_0576-1170×777.jpg (1170×777) (bliskocorazdalej.pl)

Majowie byli wysoko rozwiniętym społeczeństwem jak na tamte czasy. Odnosili sukcesy w takich dziedzinach jak astronomia, matematyka czy budownictwo. Wielu historyków zauważa, że budowle wznoszone przez społeczeństwo Majów – kamienne świątynie oraz piramidy, są łudząco podobne do znajdujących się w Egipcie.

Dzięki bogatej wiedzy na temat astronomii, obserwacji nieba oraz wyliczeń kalendarza słonecznego powstał bardzo precyzyjny kalendarz, którego początek datowany jest na 13 sierpnia 3114 r. p.n.e. Używano go, by przewidzieć zjawiska astronomiczne.

Majowie posługiwali się pismem ideograficzno-fonetycznym. Zapisywane on było na materiale z kory drzew, pokrytą warstwą wapnia. Najczęściej korzystano z niego do zapisywania obliczeń.

1200px-Mayan_stela.JPG (1200×1600) (wikimedia.org)

Cywilizacja upadła w X w. Dokładne tego przyczyny nie są nam znane. Historycy uważają, że susze, które wtedy panowały, degradacja środowiska oraz wojny znacząco przyczyniły się do końca cywilizacji Majów.

AZTEKOWIE

Aztekowie panowali na terenach dzisiejszego Meksyku, gdzie stworzyli jedno z większych imperiów w Ameryce, tuż przed przybyciem Hiszpanów. Stolicą państwa był Tenochtitlan znajdujący się na wyspie pośrodku jeziora Texcoco.

images (283×178) (gstatic.com)

Aztekowie posiadali wiele podobnych, kulturowych aspektów z cywilizacją Olmeków oraz Majów. Jednym z nich były zespoły świątynne ze schodkowymi piramidami, które budową przypominały zigguraty znajdujące się w Mezopotamii.

fe2a850d-e265-428f-a388-6f79306f8c85_f1400x900 (1400×900) (polityka.pl)

Aztekowie znani byli ze swojego rzemiosła, dobrze rozwiniętego handlu oraz systemu administracyjnego.

Tak jak Majowie, posługiwali się pismem ideograficzno- fonetycznym.

Aztekowie najbardziej zasłynęli ze swoich wierzeń. Bardzo cenili kult bóstw, m.in. Słońca, Księżyca, Nieba itp. Wiązało się to ze składaniem ofiar z ludzi, ponieważ wierzono, że poprzez obdarowywanie bóstw karmią je.

OfiaraII.jpg (500×364) (ciekawostkihistoryczne.pl)

Inkowie

Zamieszkiwali obszar andyjski, dzisiejsze tereny Peru i Chile. Pierwsze oznaki cywilizacji na tamtych ziemiach zauważono ok. 3 tys. lat p.n.e. Inkowie przejęli dorobek wspomnianych powyżej plemion i w ok.1400 r. p.n.e. zostało zorganizowane władztwo, nazywane Tahuantinsuyu, oznaczające “cztery połączone ze sobą regiony”.

Władzę pełnił monarcha uważany za Syna Słońca- Inke. Władca swoją rezydencję miał w Cuzco- mieście znajdującym się wysoko w Andach, uważanym za “pępek świata”.

Państwo posiadało rozbudowaną administrację oraz system opodatkowania. Ludność Inków była umieszczana we wspólnotach, które wykonywały prace pod przymusem arystokracji.

Inkowie posiadali biegłość w zakresie inżynierii, przykładem są drogi, mosty i tunele, które osiągały do 50 tys. kilometrów, ale także przepiękne miasta, takie jak Machu Picchu.

wiadomo-kto-mieszkal-w-machu-picchu-to-nie-byli-tylko-inkowie.jpg (1272×715) (national-geographic.pl)

Budowle konstruowano bez użycia jakiejkolwiek zaprawy murarskiej. Archeolodzy twierdzą, że kamienie były tak precyzyjnie obrabiane, że do dziś niemożliwe jest włożenie pomiędzy nie noża.

W zakresie medycyny Inkowie również nie próżnowali. Przeprowadzali zabiegi (trepanacje czaszki) oraz amputacje.

screen.jpg (1030×768) (wpimg.pl)

Inkowie posługiwali się pismem kipu, używając węzłów zawiązanych na sznurach. Nie stworzyli pisma podobnego do Majów, aczkolwiek jak oni posiadali system wierzeń i kalendarz.

8d46dc79-886d-4713-827d-321fb98a5d80.file (900×495) (prsa.pl)

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *