nr 47, maj 2023

Przepowiednia Filipa II Macedońskiego

Kim był Filip II Macedoński?

Filip II był królem Macedonii z dynastii Argeadów (359-336 r.p.n.e). Historycy uważają władcę za mądrego, sprawiedliwego i przedsiębiorczego monarchę, polityka i stratega.

W czasie swojego panowania przeprowadził wiele reform między innymi reformę armii macedońskiej. Nie możemy zapomnieć o jeszcze jednej ważnej kwestii, władca Macedonii był ojcem twórcy imperium macedońskiego – Aleksandra Wielkiego.

Dzięki niemu państwo położone na półwyspie bałkańskim, z niewielkiego, dość słabego kraju, przeistoczyło się w jedno z najbardziej potężnych autonomii na półwyspie.

Przepowiednia

Po bitwie pod Cheroneą i przyłączeniu Hellady pod swoje panowanie, Filip II zaczął kierować się na Delfy, znajdujące się w środkowej części Grecji. Chciał namówić Greków do odzyskania ich ziem spod perskiej kontroli i dodatkowo spotkać się ze słynną wyrocznią delficką. Gdy dotarł do długo wyczekiwanego miejsca zadał wyroczni pytanie, czy pokona króla perskiego. Odpowiedź brzmiała: „Byk ukoronowany. Dokonało się. Ofiarnik gotowy”.

Filip odebrał przepowiednię bardzo entuzjastycznie. Był przekonany, że ”bykiem” jest król perski, a on natomiast „ofiarnikiem”. Do Macedonii powrócił pewny siebie, dodatkowo był przekonany, że jest mu dane pokonać Persję. Zgromadził swoje wojska i zaczął przygotowywać się do nadchodzącej kampanii. Wiosną Filip II wysłał swoją falangę liczącą 10000 żołnierzy przez cieśninę Dardanele, by założyli przyczółek w Azji. Armia władcy, która jak na potęgę państwa była mała, ruszyła na południe, wzdłuż wybrzeża, wyzwalając przy tym kilka greckich polis, które były pod perską kontrolą. Filip II miał dołączyć do żołnierzy z resztą armii, aczkolwiek musiał pozostać w Macedonii ze względu na sytuację w państwie, a dokładniej przy jej granicy. Król Epiru, Aleksander I, chciał wojny. Skutkowało to dużym problemem dla państwa Filipa. Władca Macedonii szukał pokojowego rozwiązania. Zaoferował rękę swojej córki – Kleopatry.

Aleksander I zgodził się na takie rozwiązanie.

Śmierć Filipa II

W 336 r.p.n.e. odbył się ślub Kleopatry z Aleksandrem I. Na jakże wspaniały dzień zaproszeni zostali dygnitarze z całej Grecji, przedstawiciele polis wchodzący w skład Związku Korynckiego, arystokraci, a także wielu, wysoko położonych, Macedończyków. W teatrze miała odbyć się najważniejsza uroczystość. Na początek wprowadzono dwanaście posągów bogów olimpijskich, a trzynastym była rzeźba Filipa. Władca natomiast czekał przed wejściem do teatru razem ze swoimi gwardzistami. Jak mówią niektórzy historycy, do teatru wszedł sam, ubrany cały na biało. Jeden z gwardzistów, gdy Filip II zatrzymał się, by pozdrowić tłum, zadał cios nożem z wygrawerowanym bykiem. Władca Macedonii został zamordowany. Zamachowiec zaczął uciekać, aczkolwiek zaplątał się w pnączu i upadł na ziemię. Inni gwardziści króla, zauważywszy, że morderca ucieka, dogonili go i zamordowali poprzez przebicie włócznią. Okazało się, że Filip nie był ofiarnikiem, był bykiem.

Zabójcą okazał się Pauzaniasz z Orestis – młody gwardzista, a w dodatku były kochanek króla Filipa II, który został odtrącony przez władce po krótkim romansie. Strażnik został „wymieniony” na młodego pazia królewskiego o tym samym imieniu. Żołnierz z Orestis nie wycofał się. Nachodził i gnębił „zastępcę” do momentu aż ten nie zaczął mieć myśli samobójczych. Prześladowany Pauzaniasz zwierzył się swojemu przyjacielowi – Attalosowi, który był ważnym macedońskim dowódcą i wujem jednej z żon Filipa II. Na początku nie zareagował. Sytuacja zmieniła się w momencie, gdy paź poległ w bitwie. Uznał, że winnym śmierci młodego mężczyzny jest Pauzaniasz z Orestis.

Kara za rzekome zabójstwo przyjaciela dowódcy, jeśli możemy daną sytuację tak nazwać, wydarzyła się najprawdopodobniej pewnego wieczoru w 334 r. p.n.e. gdy Attalos upił Pauzaniasza i wykorzystał go seksualnie, później natomiast oddał go w ręce osobom, które brutalnie go pobiły.

Gdy gwardzista udał się na skargę do króla, ten wyraził współczucie, ale nic konkretnego z tym nie zrobił.

Kto następnym władcą?

Po zabójstwie Filipa II odbyło się zgromadzenie Macedończyków, którzy pochodzili z najbliższych okolic. Mieli za zadanie wybrać następnego króla. Władcą został syn Filipa – Aleksander Macedoński.