nr 46, marzec 2023

Klątwa Tutanchamona

Faraon, Pan, władca

Tutanchamon był faraonem starożytnego Egiptu w latach 1333- 1323 p.n.e. W trakcie sprawowania władzy odrzucił monoteistyczny kult boga Atona i wprowadził politeizm. Kiedy miał ok. 16-19 lat zmarł, najprawdopodobniej w wyniku zachorowania na malarię. I gdyby nie pewne tajemnicze wydarzenia mające miejsce w pierwszej połowie XX wieku, zapewne faraon nie byłby aż tak znany. A jednak…

Odkrycie grobowca i tajemnica klątwy

W 1922 roku został odkryty właściwie nienaruszony grobowiec Tutanchamona. Wszystko za sprawą brytyjskiego archeologa Howarda Cartera. Po dokonaniu niesamowitego znaleziska archeologowie penetrowali kolejne pomieszczenia grobowca przez kilka miesięcy, aż do lutego 1923 r., kiedy Carter i asystujący mu lord Carnarvon dokonali kolejnego odkrycia- pośród wielu skarbów i kosztowności natrafili na złotą skrzynię grobową. Euforia nie trwała jednak zbyt długo, ponieważ dwa miesiące później Carnarvon zmarł. Od razu pojawiły się głosy, że odpowiedzialna jest za to klątwa rzucona na każdego, kto zakłóci spokój spoczywającego władcy. Oczywiście wytłumaczenie okazało się dużo bardziej racjonalne- ukąszenie komara, który zaraził go chorobą- jednak trzeba przyznać, że był to dosyć interesujący i podejrzany zbieg okoliczności.

Niedługo po odkryciu grobowca wydarzyły się kolejne niepokojące incydenty- kanarek Cartera został pożarty przez jadowitą kobrę, a pies Carnavorna zawył i padł trupem ten sam dzień, w którym z życiem pożegnał się jego właściciel. Co ciekawe, jeszcze tej samej doby w części Kairu doszło do awarii prądu. Dziś tłumaczy się to tym, że w tamtym okresie w mieście do podobnych incydentów dochodziło dosyć często i nie powinno to nikogo dziwić. Jednak śmierć ludzi ze sobą bezpośrednio powiązanych nie z przyczyn naturalnych do dziś wśród niektórych budzi zainteresowanie.

To jednak nie jest koniec tej historii. W późniejszych okresach doszło do co najmniej kilku śmierci naukowców bardziej lub mniej powiązanych z odkryciem grobowca. Nietrudno się domyślić, że pojawiły się głosy na temat tego, że Faraon mści się za zakłócenie jego spoczynku i teraz uśmierca każdego, kto się do tego przyczynił. Naukowcy stosunkowo szybko znaleźli na te teorie racjonalne wytłumaczenie, jednak ludzie wiedzieli swoje. Sam fakt, że po odnalezieniu grobowiec był w idealnym stanie budzi różne teorie. Kto wie, być może budzi również demony przeszłości?

Dziś

Klątwa Tutanchamona fascynuje niektórych po dziś dzień. Mimo faktu, iż rzecz działa się dawno temu, do dziś w niektórych kręgach kulturowych trwają spekulacje na ten temat. Z jednej strony pozostaje parę niewyjaśnionych kwestii, z drugiej większość z nich bez większego trudu dało się wyjaśnić w naukowy sposób. Krótko mówiąc, nie jest istotne, czy klątwa istnieje czy nie- do dziś pozostaje zagadką i tematem do ciekawych dyskusji.

Zdecydowanie najcenniejsze znalezisko Howarda Cartera to złota maska Tutanchamona sprzed ponad 3 tys. lat. Niestety, później została ona zniszczona przez pracowników Muzeum Kairskiego.